106 km nowej autostrady prosto do Europy

Otwarcie odcinka A2 Świecko – Nowy Tomyśl, największego w Polsce projektu autostradowego

Informacja prasowa
Poznań, 30 listopada 2011

106 km nowej autostrady prosto do Europy
Otwarcie odcinka A2 Świecko – Nowy Tomyśl,  największego w Polsce projektu autostradowego

• 1 grudnia 2011 roku Polska zostaje podłączona do europejskiej sieci autostrad
• Odcinek oddany jest do użytku prawie pół roku przed terminem
• Do 21 maja 2012 roku przejazd A2 na trasie Świecko – Nowy Tomyśl będzie bezpłatny
• Koszt budowy odcinka to prawie 6 mld zł (1,3 mld euro), z czego 25 proc. przeznaczono na ochronę środowiska naturalnego
• Odcinek wykonany jest w trwałej, nowoczesnej technologii betonowej
• Przedsięwzięcie jest współfinansowane przez Europejski Bank Inwestycyjny i konsorcjum 11 polskich i europejskich banków
• Projekt jest pierwszym i największym zrealizowanym w Polsce w ramach Partnerstwa Publiczno-Prywatnego
• AWSA zbudowała łącznie 255 kilometrów nowoczesnej autostrady A2 i jest jedynym koncesjonariuszem w Polsce, który wykonał tak długi odcinek

1 grudnia, tuż po północy, Autostrada Wielkopolska II (AWSA) odda do publicznego użytku odcinek autostrady A2 Nowy Tomyśl – Świecko. Tym samym, prawie pół roku przed terminem, najdłuższa i najnowocześniejsza polska autostrada połączy się z europejską siecią autostradową. Do 21 maja 2012 roku przejazd nowym odcinkiem, o łącznej długości prawie 106 km, będzie bezpłatny. Inwestycja, której łączna wartość wyniosła prawie 6 mld zł, jest pierwszym i największym projektem prowadzonym w Polsce w ramach Partnerstwa Publiczno-Prywatnego oraz  jednym z największych infrastrukturalnych prowadzonych obecnie w Europie.

Oddawany do użytku odcinek autostrady A2 jest jednym z najbardziej strategicznych fragmentów planu budowy autostrad w Polsce. Poprzez bezpośrednie połączenie z siecią niemieckich autostrad będzie kluczowym szlakiem komunikacyjnym między Polską i Europą Zachodnią. Docelowo nowo otwarty odcinek, łącząc się w Świecku z niemiecką autostradą A12 (Berlin – Frankfurt/n. Odrą) będzie częścią strategicznego, europejskiego szlaku komunikacyjnego na linii Berlin – Warszawa – Mińsk – Moskwa.

To wielki sukces Polaków, setek osób, firm oraz instytucji, które konsekwentnie i profesjonalnie wspierały realizację marzenia sprzed prawie 20 lat. Połączenie Wielkopolski i całego kraju, supernowoczesną autostradą z Europą, jest zwieńczeniem ważnego etapu transformacji. A2 przyspieszy rozwój gospodarczy regionów, które sąsiadują z autostradą, szeroko otwiera polskie drzwi dla zagranicznych turystów oraz inwestorów. Wyznacza też nowy standard realizacji bardzo skomplikowanych, międzynarodowych projektów, realizowanych przed czasem i zgodnie z założonym budżetem.
Wykonaliśmy swoją pracę rzetelnie i solidnie, bo robiliśmy to z myślą o kolejnych pokoleniach. –  mówi dr Jan Kulczyk, przewodniczący Rady Nadzorczej AWSA.       

Realizowane w systemie PPP przedsięwzięcie Autostrady A2 na odcinku Świecko – Nowy Tomyśl doskonale ilustruje ambitne plany długoterminowego inwestora o zasięgu ogólnoeuropejskim, jakim jest Meridiam Infrastructure. Naszym celem jest rozwijanie zrównoważonej infrastruktury z myślą o poprawie warunków życia społeczeństwa w drodze trwałego partnerstwa z sektorem państwowym. Polska jest atrakcyjna dla długoterminowych inwestorów z racji pokaźnych potrzeb infrastrukturalnych wywołanych dynamiką gospodarczą, która czyni z Polski kluczowy rynek strategiczny dla Meridiam Infrastructure. Autostrada A2 w finałowym odcinku jest namacalnym dowodem, że sektor publiczny potrafi realizować przedsięwzięcia infrastrukturalne w sposób terminowy i efektywny kosztowo – w drodze pomyślnej współpracy z ekspertami w tej dziedzinie, takimi jak Meridiam – informuje Thierry Déau, Partner i  CEO Meridiam Infrastructure.

Oddawany do użytku przez Autostradę Wielkopolską II odcinek o długości 105.6 km został wybudowany w ciągu 866 dni za łączna kwotę prawie 6 mld zł (1,3 mld euro). Inwestycja została zrealizowana w ramach Partnerstwa Publiczno-Prywatnego, stając się flagowym projektem programu. O skuteczności tej formy prowadzenia inwestycji świadczy między innymi fakt, że najnowocześniejsza autostrada, jako jedyny tego typu projekt w Polsce, oddawana jest do użytku prawie pół roku przed planowanym terminem. To wynik dobrego zarządzania i współpracy pomiędzy stroną publiczną i prywatną w tak skomplikowanym projekcie.

Do budowy nowego odcinka A2 wykorzystano nowoczesną technologię betonową, której główną zaletą jest najwyższa z możliwych obecnie do osiągnięcia trwałość nawierzchni. Wyzwaniem technologicznym było także prowadzenie inwestycji z zachowaniem najwyższej troski o środowisko naturalne ponieważ odcinek do granicy z Niemcami w 85 proc. przebiega przez tereny leśne, w tym obszary chronione programem Natura 2000. Autostrada Wielkopolska już w fazie projektowej zakładała spełnienie wszystkich europejskich norm środowiskowych, dzięki czemu nowy odcinek jest jednym z najbardziej proekologicznych projektów infrastrukturalnych w Europie. Wydatki związane z ochroną środowiska pochłonęły 25 proc. całej inwestycji i przeznaczono je między innymi na budowę ok. 200 przejść i przepustów dla dużych i małych zwierząt.

„Według naszej oceny przedsięwzięcie zostało wykonane wzorcowo i z poszanowaniem najwyższych standardów ochrony środowiska”    – powiedział Piers Vickers, przedstawiciel Europejskiego Banku Inwestycyjnego.  

Autostrada A2 Świecko – Nowy Tomyśl jest przedsięwzięciem, które wieńczy budowę koncesyjnego odcinka autostrady A2 zrealizowanego przez spółkę Autostrada Wielkopolska. Zbudowaliśmy w sumie 255 kilometrów nowoczesnej autostrady. Jesteśmy więc jedynym koncesjonariuszem w Polsce, który wykonał tak długi odcinek. Zrealizowana inwestycja jest największym w Europie projektem infrastrukturalnym, a także ekologicznym, ponieważ co czwarta wydana złotówka została przeznaczona właśnie na ochronę środowiska. Modelowa współpraca zarówno koncesjonariusza, jak i głównego wykonawcy budowy, umożliwiła oddanie autostrady w użytkowanie kierowcom pół roku przed założonym w umowie z rządem terminem   – mówi Andrzej Patalas, prezes Zarządu AWSA.

INFORMACJE DODATKOWE           

Autostrada wzmacnia region

Autostrada A2 będzie miała znaczący wpływ na rozwój najbliższych sąsiadów inwestycji – gmin i powiatów w województwie wielkopolskim i lubuskim.
Korzyści dla regionów:
• Nowe miejsca pracy – przyjmuje się, że na każdy kilometr autostrady przypada ok. 88 nowych miejsc pracy, czyli nowy odcinek A2 stworzy ponad 9 tysięcy miejsc pracy w regionie;
• Wzrost ceny gruntów sąsiadujących z autostradą;
• Wzrost zagranicznego ruchu turystycznego w celach handlowych, poznawczych i rozrywkowych;
• Wzrost atrakcyjności turystycznej regionów;
• Wzrost liczby firm związanych bezpośrednio z obecnością autostrad;
• Obrót pieniędzmi wygenerowanymi w regionie w związku z istnieniem autostrady;
• Odciąży ruch i poprawi bezpieczeństwo na krajowych i lokalnych drogach.

„Proces budowy autostrady i węzłów autostradowych znacząco wpływa na rynek nieruchomości. Dzięki wzrostowi wartości atrakcyjnych gruntów przy węzłach autostradowych z przeznaczeniem komercyjnym (w tym na budowę obiektów noclegowych, gastronomicznych, parków rozrywki itp.) będzie również wzrastać wartość gruntów o innym, mniej dochodowym wykorzystaniu. Zainteresowanie nieruchomościami z przeznaczeniem turystycznym przełoży się na procesy inwestycyjne, a ze względu na wielofunkcyjność tych inwestycji może mieć wpływ na wszechstronny rozwój obszarów. Będzie tak dlatego, że dotychczasowa baza turystyczna jest dalece niedostosowana do rozmiarów oczekiwanego popytu zarówno pod względem ilościowym jak i jakościowym. Bliskość autostrady z pewnością przyciągnie inwestorów i spowoduje w efekcie wzrost zatrudnienia i efekty mnożnikowe.” – prognozuje prof. zw. dr hab. Franciszek Gołembski, kierownik Katedry Europeistyki Uniwersytetu Warszawskiego.

Raz, że szybko, A2, że bezpiecznie

Z badań samodzielnej Pracowni Ekonomiki Instytutu Badawczego Dróg i Mostów wynika, że 1000 km autostrad może rocznie zmniejszyć liczbę ofiar na drogach o 200, a liczbę rannych o 1300. Obecnie na równoległej do autostrady drodze krajowej nr 92 ginie rocznie ponad 30 osób. Odciążenie ruchu spowoduje spadek poziomu zagrożenia, czyli mniejszą liczbę wypadków i niższe wydatki na leczenie. Według Banku Światowego, w wyniku wypadków na drogach polska gospodarka traci rocznie ok. 30 – 40 mld zł. Przyjmuje się, że ograniczenie wypadkowości na 100 kilometrowym odcinku autostrady może oznaczać ponad 30 mln zł oszczędności dla budżetu.

Autostrada przyjazna dla środowiska

Autostrada A2 Świecko – Nowy Tomyśl jest jednym z największych realizowanych obecnie projektów ekologicznych w Europie.
• 25 proc. budżetu stanowią koszty przeznaczone na ochronę środowiska;
• Autostrada do granicy z Niemcami, w 85 procentach przebiega przez tereny leśne, w tym obszary chronione programem Natura 2000;
• Wzdłuż 106 kilometrowego odcinka powstało blisko 200 przejść i przepustów dla dużych i małych zwierząt;
• Co 2 kilometry na autostradzie rozmieszczone są kolumny alarmowe i urządzenia ochrony środowiska;
• Program ochrony obejmuje monitoring siedliskowy roślin i zwierząt, monitoring ornitologiczny żerowisk nietoperzy i siedlisk bobra, ochronę mrowisk i program ratowania płazów i gadów.

Flagowy projekt PPP

Przedsięwzięcie Autostrady Wielkopolskiej jest pierwszym i największym w Polsce projektem zrealizowanym w systemie PPP:
• Projekty infrastrukturalne wykonywane w systemie PPP, dzięki zaangażowaniu inwestorów prywatnych mają szanse na znaczne zwiększenie ich efektywności. Inwestycja Autostrady Wielkopolskiej została oddana do użytku przed czasem, a podczas realizacji projektu nie wystąpiły żadne zakłócenia i nieprawidłowości;
• 62% wartości projektu finansowane jest z kredytu Europejskiego Banku Inwestycyjnego – to najwyższe do tej pory zaangażowanie EBI w projekt infrastrukturalny w Polsce;
• Około 26% wartości projektu finansowane jest z kredytów udzielonych przez 11 zagranicznych i polskich banków komercyjnych (jest to ok. 400 mln euro);
• Koncesjonariusz pokrywa 12% całkowitych kosztów realizacji (jest to 186 mln. euro).

Najlepsza technologia

Do budowy autostrady A2 Świecko – Nowy Tomyśl wykorzystano najnowszą technologię betonową, która jest gwarantem jakości spełniającej najwyższe normy dla budowy dróg i autostrad w krajach Unii Europejskiej:

• A2 Świecko – Nowy Tomyśl jest najnowocześniejszym i jednym z najdłuższych w Polsce odcinków autostradowych, wybudowanych w technologii betonowej;
• Specjalnie zaprojektowana nawierzchnia betonowa liczy średnio ok. 30 cm grubości;
• Do budowy 106 kilometrowego odcinka zużyto ponad 1 mln m3 betonu;
• Łączna powierzchnia wylanego betonu to ponad 2 mln m2, co równa się rozmiarowi prawie 300 boisk piłkarskich;
• Na potrzeby realizacji inwestycji, pod Nowym Tomyślem stanęła wytwórnia betonu, która umożliwiła drogowcom pracującym w systemie zmianowym przy sprzyjających warunkach pogodowych, położyć dziennie 1 kilometr autostrady;
• Sprowadzone z Niemiec maszyny, przystosowane tylko do pracy na autostradach, kładły beton na całej szerokości jednej nitki autostrady, jednocześnie na obu pasach.

Autostrady i drogi ekspresowe w Polsce

• Według raportu Ministerstwa Infrastruktury z 8 listopada br. obecnie w budowie i przebudowie jest 1380 km dróg krajowych:
• Prace przy budowie nowych tras dotyczą głównie autostrad (643 km), dróg ekspresowych (631 km)  oraz obwodnic (86 km). Realizowana jest także przebudowa 21 km istniejącej sieci;
• W sumie w budowie jest 29 odcinków autostrad, 43 odcinki dróg ekspresowych oraz 12 obwodnic na drogach krajowych;
• Jak podaje Program Budowy Dróg Krajowych na lata 2011-2015 (styczeń 2011) według stanu na dzień 15 listopada 2010 r. oddano do ruchu 1166,5 km dróg krajowych, w tym 183,5 km autostrad, 293,1 km dróg ekspresowych, 199,4 km obwodnic, 490,5 km ważniejszych przebudów;
• Od 16 listopada 2007 r. do 5 października 2011 r. podpisano umowy na 1950,7 km autostrad, dróg ekspresowych i obwodnic. 36 projektów na budowę autostrad (w sumie 783,6 km), realizowano w systemie tradycyjnym –  615,3 km, oraz w systemie Partnerstwa Publiczno – Prywatnego – 168,3 km. Umowy podpisane na drogi ekspresowe, obwodnice i duże przebudowy dróg dotyczyły 97 projektów, co stanowiło w sumie 1167,1 km;

Kalendarium inwestycji

• 1993 r. – Rejestracja spółki Autostrada Wielkopolska S.A. dla wybudowania i eksploatacji pierwszej polskiej autostrady płatnej ze Świecka do Konina;
• 1995 r. – Udział i wygrana w dwustopniowym międzynarodowym przetargu na budowę i eksploatację autostrady płatnej A2 ze Świecka do Strykowa;
• 1997r. Podpisanie Umowy Koncesyjnej i dalsze negocjacje z rządem z uwagi na  konieczność ustalenia warunków finansowych inwestycji; podpisanie następnych 4 aneksów do Umowy Koncesyjnej, stanowiących bazę dla uzgodnień i organizacji finansowania
• 1998 r. – Wyłączenie z koncesyjnego zakresu finansowania i budowy 13,3 km odcinka obwodnicy Poznania (sfinansowanego z grantu Phare, pożyczki z Europejskiego Banku Inwestycyjnego i środków z budżetu Państwa). Ustalenie z rządem, że AWSA zbuduje i będzie eksploatować autostradę A2 od Świecka do Konina (255 km. przedsięwzięcie zostało podzielone na dwa etapy realizacji:
– budowa autostrady na odcinku Konin – Nowy Tomyśl (149,4 km)
–  budowa autostrady na odcinku Nowy Tomyśl – Świecko  (105,6 km);
• 2000 r. – Podpisanie umów projektowych i finansowych (Zamknięcie Finansowe) stanowiących integralną część Umowy Koncesyjnej zawartej z rządem, określających koszty realizacji Projektu A2 na Odcinku Nowy Tomyśl – Poznań; Ustalenie całkowitego kosztu na poziomie 875 milionów euro (73 % tj. 637,5 mln euro stanowią bezpośrednie koszty budowy i projektowania). Jest to stała cena ryczałtowa za całość tzw. „inwestycji pod klucz” tj. w pełni wyposażonej i przygotowanej do eksploatacji autostrady; Jako koncesjonariusz AWSA nie staje się właścicielem A2, lecz wypełnia warunki Umowy Koncesyjnej przez 40 lat czyli do 2037 r. Grunt pod autostradą przez cały czas pozostaje własnością Skarbu Państwa od czego spółka co roku odprowadza opłatę dzierżawną w wysokości ponad 7 mln zł;.
• 2002 r. – Oddanie do eksploatacji I odcinka Konin – Września (47,7 km) – gruntowna modernizacja odcinka
• 2003 r. – Przejęcie w utrzymanie obwodnicy Poznania Komorniki – Krzesiny (13,3 km); jest to odcinek bezpłatny dla kierowców nie jadących w tranzycie autostradą A2;
• 2003 r. – Oddanie do eksploatacji II odcinka A2 Września – Poznań (37,5 km)
• 2004 r. – Oddanie do eksploatacji III odcinka A2 Poznań – Nowy Tomyśl (50,4 km)
• 2008 r. – Podpisanie z rządem (MI) tzw. warunków komercyjnych na budowę i eksploatację odcinka autostrady A2 z Nowego Tomyśla do Świecka, które zakładały podpisanie umów finansowych na marzec 2009 r. (późniejsze przesunięcie terminu na koniec czerwca 2009 r.);
• 2009 r. – Zgodnie z wymaganiem strony rządowej powołanie spółki celowej Autostrada Wielkopolska II S.A. (powiązanej z AWSA), w celu budowy i eksploatacji autostrady A2 Świecko – Nowy Tomyśl (105,6km);
• 2009 r. – Podpisanie umów projektowych i finansowych dot. budowy i eksploatacji autostrady A2 Nowy Tomyśl – Świecko (Zamknięcie Finansowe);
• 2009 r. – Rozpoczęcie budowy A2 do Świecka;
• 2011 r. – 1 grudnia – otwarcie odcinka autostrady A2 Nowy Tomyśl-Świecko do ruchu;

AWSA
AWSAII to spółka celowa powiązana z AWSA utworzona w celu budowy i eksploatacji autostrady A2 Świecko – Nowy Tomyśl. Jej akcjonariuszami są: Kulczyk Holding S.A.(40%), Meridiam A2 West S a.r.l. (40%), Strabag AG (10%) oraz KWM Investment GmbH (10%). Prezesem Zarządu jest Andrzej Patalas.

Udziałowcy:

• Kulczyk Holding S.A. (40%) –  założycielem jest dr Jan Kulczyk. Rejestracja spółki z siedzibą w Warszawie nastąpiła w 1991 roku. W ramach jej rozwoju powstała m.in. w 1993 Autostrada Wielkopolska – pierwsza prywatna spółka w Polsce, której przyznano koncesję na budowę i eksploatację płatnych autostrad. W 2007 roku nastąpiła reorganizacja grupy Kulczyk Holding i na fundamentach grupy dynamicznie rozwijających się spółek powstał Kulczyk Investments z siedzibą w Luksemburgu. Obecnie główne inwestycje Kulczyk Investments związane są z sektorami surowcowo-energetycznym i infrastrukturalnymi. Spółka posiada biura w Londynie, Kijowie, Dubaju oraz centralę Kulczyk Holding w Warszawie.

• Meridiam A2 West S a.r.l. (40%) a także 93% wartości pożyczek podporządkowanych.  Meridiam Infrastructure jest wiodącym funduszem inwestycyjnym realizującym projekty w systemie PPP z bardzo dużym doświadczeniem w Europie i w Ameryce Północnej. Meridiam zarządza trzema funduszami na tym terenie, z wysokością aktywów o wartości 2 miliardów euro.  Mając swoją siedzibę w Paryżu, Meridiam ma znaczących długoterminowych inwestorów, między innymi z Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju, Europejski Bank Inwestycyjny oraz ogólnoświatowe towarzystwa ubezpieczeniowe i fundusze emerytalne. Meridiam uczestniczy w inwestycjach zarówno kapitałowych, jak i typu mezzanine w dziedzinie transportu, infrastruktury publicznej oraz ekologicznych przedsięwzięć realizowanych w systemie PPP.  Meridiam Infrastructure z powodzeniem doprowadził do finansowego zamknięcia czternastu inwestycji w sektorach transportowym i infrastruktury publicznej w Irlandii, Austrii, Polsce, Wielkiej Brytanii, Francji, Słowacji, Niemczech, Finlandii, USA i Kanadzie. Pokaźne środki przeznaczono na inwestycje w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej, dzięki czemu Meridiam stał się największym inwestorem w polskie przedsięwzięcia PPP, z nakładami sięgającymi niemal 300 mln euro.

• Strabag AG (10%) – koncern Strabag SE prowadzi działalność niemal na całym świecie istniejąc na rynku budowlanym od ponad 170 lat. To jedna z największych firm budowlanych Europy, lider na rynku niemieckim i austriackim oraz w Europie Środkowo-Wschodniej. W Polsce firma działa od 1985 roku. Strabag zatrudnia obecnie około 6600 osób systematycznie zwiększając liczbę oddziałów terenowych. Główne obszary działalności firmy to budownictwo ogólne i inżynieryjne oraz budownictwo infrastruktury (np. drogi, infrastruktura kolejowa itp.). Strabag w Polsce tworzy  kilka marek, m.in. : Zublin, Dywidag, Polski Asfalt, Pl-Bitunova

Backgroundery na temat autostrady:

Wpływ autostrady A2 Świecko – Nowy Tomyśl na rozwój gospodarczy rejonu
Autostrada A2 Świecko – Nowy Tomyśl przyjazna dla środowiska
Autostrady i drogi ekspresowe w Polsce
Finansowanie projektu budowy autostrady A2 Świecko – Nowy Tomyśl
Partnerstwo Publiczno-Prywatne
Technologia budowy A2 Świecko – Nowy Tomyśl – najnowocześniejszej i najdłuższej autostrady o nawierzchni betonowej

Ciekawe liczby
• 12,2 mln Euro – to koszt budowy 1 kilometra w pełni wyposażonej autostrady;
• Ponad 1 mln m3 betonu zużyto do budowy nowego odcinka A2;
• Ponad 2 mln m2 wynosi powierzchnia wylanego betonu (równa się rozmiarowi 300 boisk piłkarskich);
• 88 nowych miejsc pracy generuje 1 km autostrady.

Kontakt dla mediów
Zofia Kwiatkowska, Rzecznik Prasowy, Autostrada Wielkopolska II S.A.
tel. +48 608 479 541, email: [email protected]
www.autostrada-a2.pl